ศัพท์ทางพันธุศาสตร์ที่ควรรู้จัก

                1. ยีน (Gene)  คือ ลักษณะทางพันธุกรรมซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของโครโมโซม โดยโครโมโซมของคนเรามี 23 คู่ และในแต่ละคู่ยีนมีอยู่ประมาณ 50,000 ยีน ยีนเหล่านี้กระจายอยู่ในโครโมโซมและหน้าที่ควบคุมการถ่ายทอดลักษณะไปสู่ลูกได้ประมาณ 50,000 ลักษณะ

                2. แอลลีล (Allele)  คือ ยีนที่เป็นคู่เดียวกัน อาจเรียกว่าเป็น แอลลีลิก(Allelic) ที่ต่อกัน หมายความว่าแอลลีลเหล่านั้นจะมีตำแหน่งเดียวกันบนโครโมโซมที่เป็นคู่กัน (Homologous chromosome)

                3. เซลล์สืบพันธุ์ (Gamete) หมายถึง เซลล์เพศ (Sex cell) ทั้งไข่ (egg) ในเพศหญิง และอสุจิ (sperm) ในเพศชาย

                4. จีโนไทป์ (Genotype) หมายถึง ยีนที่ควบคุมลักษณะของสิ่งมีชีวิต เช่น TT, tt, Tt

                5. ฟีโนไทป์ (Phenotype) หมายถึง ลักษณะที่ปรากฏออกมาให้เห็นซึ่งเป็นผลจากการแสดงออกของจีโนไทป์นั่นเอง เช่น TT, Tt มีจีโนไทป์ต่างกันแต่มีฟีโนไทป์เหมือนกัน คือ แสดงลักษณะเด่นทั้งคู่

                6. ฮอมอไซโกต (Homozygote) หมายถึงคู่ของแอลลีลซึ่งเหมือนกัน เช่น TT จัดเป็นฮอมอไซกัสโดมิแนนต์ (Homozygou dominant) เนื่องจากลักษณะทั้งคู่เป็นลักษณะเด่น และในกรณี tt จัดเป็นฮอมอไซกัสรีเซสซีฟ (Homozygous recessive) เนื่องจากลักษณะทั้งคู่เป็นลักษณะด้อย ซึ่งลักษณะที่เป็นฮอมอไซโกตนี้ถูก

เราเรียกว่า พันธุ์แท้

                7. เฮเทอร์โรไซโกต (Heterozygote) หมายถึง คู่ของแอลลีลที่ไม่เหมือนกันเช่น Tt ลักษณะของเฮเทอร์โรไซโกต เรียกว่าเป็น พันทาง

                8. ลักษณะเด่น (Dominant) คือ ลักษณะที่แสดงออกเมื่อเป็นฮอมอไซกัสโดมิแนนต์และเฮเทอร์โรไซโกต

                9. ลักษณะด้อย (Recessive) คือลักษณะที่จะถูกข่มเมื่ออยูในรูปของเฮเทอร์โรไซโกตและจะแสดงออกเมื่อเป็นฮอมอไซกัสรีเซสซีฟ

                10. ลักษณะเด่นสมบูรณ์ (Complete dominant) หมายถึงการข่มของลักษณะเด่นต่อลักษณะด้อยเป็นไปอย่างสมบูรณ์ทำให้ฟีโนไทป์ของฮอมอไซกัส โดมิเนนท์และเฮเทอร์โรไซโกตเหมือนกันเช่น TT จะมีฟีโนไทป์เหมือนกับ Tt ทุกประการ

                11. ลักษณะเด่นไม่สมบูรณ์ (Incomplete dominant) เป็นการข่มกันอย่างไม่สมบูรณ์ทำให้เฮเทอร์โรไซโกตไม่เหมือนกับฮอมอไซกัสโดมิแนนท์ เช่น การผสมดอกไม้สีแดงกับดอกไม้สีขาวได้ดอกสีชมพูแสดงว่าแอลลีลที่ควบคุมลักษณะดอกสีแดงข่มแอลลีลที่ควบคุมลักษณะดอกสีขาวได้ไม่สมบูรณ์

                12. ลักษณะเด่นรวม (Co-dominant) เป็นลักษณะที่แอลลีลแต่ละตัวมีลักษณะเด่นกันทั้งคู่ข่มกันไม่ลงทำให้ฟีโนไทป์ของเฮเทอร์โรไซโกตแสดงออกมาทั้งสองลักษณะ เช่น หมู่เลือด AB ทั้งแอลลีลI^Aและแอลลีล I^B จะแสดงออกในหมู่เลือดทั้งคู่